Skarżyski Słownik Biograficzny: Prolog

Rozpoczynamy publikację nowego cyklu historycznego (zawsze w czwartki). Przybliżymy w nim sylwetki osób związanych ze Skarżyskiem, zasłużonych lub w znaczący sposób wpisanych w historię mieszkańców naszego miasta.

Biogramy prezentowane w cyklu będą pochodziły z publikacji pt. 'Skarżyski Słownik Biograficzny' pod redakcją Krzysztofa Zemeły - książki wydanej w ub. roku z okazji jubileuszy 85-lecia miasta i 10-lecia powiatu.

Krzysztof Zemeła (słowo wstępne): "...Oddajemy do rąk czytelników Skarżyski Słownik Biograficzny, pierwszą tego typu książkę (...).

Do potrzeby opracowania i wydania słownika nie musimy nikogo chyba przekonywać. Wszak podobne wydawnictwa cieszą się od dawna w wielu miastach dużą popularnością, a błyskawiczne zniknięcie z półek księgarskich I tomu Świętokrzyskiego Słownika Biograficznego jest najlepszym tego dowodem. Na konieczność rozszerzenia badań regionalnych o słowniki biograficzne zwracano uwagę od dawna, bowiem brak podstawowych wiadomości o ludziach ujemnie odbijał się na nauce historycznej.

Słownik zawiera 221 biogramów, informujących o działalności i osiągnięciach osób, które odegrały istotną rolę w życiu społecznym, kulturalnym, gospodarczym i politycznym naszego miasta (także czasów przedmiejskich). Przyjęto przy tym proste założenie, powszechnie stosowane w tego typu pracach, że biogramy dotyczą nieżyjących, a zasłużonych osób, których szczególna aktywność przypadała na okres do zakończenia II wojny św. Nielicznymi wyjątkami są tu biogramy ludzi nauki, kultury i regionalistów, których dorobek wychodzi poza końcową cezurę czasową (np. Włodzimierz Sedlak). Słownik obejmuje nie tylko rodowitych Skarżyszczan, ale także tych wszystkich, którzy mieli szczęście mieszkać tu przez "kilka chwil" i wpisać się na trwałe do historii "skarżyskiej małej ojczyzny". Uwzględniamy również tych, którzy zdobywali tu jedynie pierwsze doświadczenia, a później rozsławiali swą pracą miejsce urodzin. Tytułowe określenie "Skarżyski" traktowaliśmy dość umownie, staraliśmy się, by było ono w miarę pojemne i obejmowało wszystkie osady, które na przestrzeni wieków istniały na obszarze dzisiejszego miasta Skarżyska-Kamiennej, bądź w jego sąsiedztwie.

Każdy biogram składa się z 3 części: hasła, właściwego biogramu oraz podstawowej bibliografii (tu gdzie było to możliwe). Na hasło składają się: nazwisko i imię (imiona), daty ramowe życia oraz określenie charakteru działalności. W biogramach starano się przedstawić bieg życia, działalność zawodową i społeczną, szczególnie uwzględniając skarżyskie zasługi. Podstawowa dokumentacja bibliograficzna zawiera odnośniki do ogólnej literatury przedmiotu oraz najważniejszych źródeł archiwalnych. Całość opracowania kończy zestaw fotografii prezentowanych osób.

Dobór biogramów został starannie przemyślany i wymagał przeprowadzenia selekcji spośród dużej rzeszy osób, które zapisały się w historii miasta. Zawsze pozostaje on jednak subiektywny.Traktujemy słownik, jako księgę otwartą, autorzy liczą na zgłaszanie kolejnych propozycji do ewentualnych uzupełnień. Dla opracowania wielu biogramów nie znaleziono wystarczających podstaw źródłowych i bibliograficznych, co uniemożliwiło w miarę pełne i wyczerpujące przedstawienie sylwetki. Zrezygnowano też z biogramów, które figurują w ogólnodostępnych słownikach. , zaś biogramy osób powszechnie znanych (np. J. Piłsudski) ograniczono do krótkiej noty "encyklopedycznej" i obszernego przedstawienia ich związków ze Skarżyskiem-Kamienną. Mamy nadzieję, że publikacja będzie pomocna w badaniach nad dziejami Skarżyska - Kamiennej i przyczyni się do popularyzacji historii lokalnej. Autorzy będą usatysfakcjonowani, jeśli praca znajdzie się w podstawowej biblioteczce nauczycieli, którzy proces dydaktyczny wzbogacają o edukacje regionalną.

Cieszy fakt, że przygotowany słownik wydany został w roku jubileuszowym dla Miasta, które świętuje swe 85. urodziny oraz Powiatu, który powstał 10 lat temu.

W tym miejscu chciałbym podziękować tym wszystkim, którzy życzliwie odnieśli się do tej inicjatywy wydawniczej i dzięki którym słownik mógł ukazać się drukiem: Są to: Pan Roman Wojcieszek - Prezydent Miasta Skarżyska - Kamiennej, Pan Zdzisław Kobierski i Grzegorz Małkus - Zastępcy Prezydenta Miasta oraz Pan Jerzy Żmijewski, Starosta Skarżyski. Dziękuje wszystkim, którzy dzielili się wiedzą i przekazywali autorom materiały o opisywanych postaciach. Dziękuję również potencjalnym Czytelnikom tego słownika za trud sięgania po niełatwą lekturę i chwilę refleksji nad bohaterami naszej lokalnej historii. "

Książkę można kupić w Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej (ul. Słoneczna 90, tel/fax: (41) 25 20 23), w cenie 25 PLN.

Skarżyski Słownik Biograficzny wydany został nakładem Agencji Wydawniczo-Poligraficznej PiS (Skarżysko-Kamienna, ul. Paryska 73).

Redakcja skarzysko24.pl dziękuje P. Krzysztofowi Zemele za wyrażenie zgody na publikację materiałów w cyklu.